İçerik
Kombucha Çayı Nedir?
Tarihinin M.Ö. 220’ye yani 2200 yıldan fazlasına dayandığı bilinen kombucha, ilk olarak Çin’de ortaya çıkmıştır. Daha sonrasında Japonya, Kore gibi uzakdoğu ülkelerinde de yaygın olarak tüketildiği görülmüştür. Bunun yanında Kombucha’nın Rusya’da Karpa sok çayı olarak bilinen çay ile aynı olduğu ortaya çıkmıştır.
Peki nedir bu Kombucha Çayı, onu bu kadar özel ve önemli kılan?
Kombucha Çayı Nasıl Yapılır?
Kombucha yapımı çok merak edilen, bir o kadarda karmaşık görünen bir iş aslında. Kolay ve anlaşılır şekilde anlatmak gerekirse mayalandırılmış çay denilebilir. Yani demleme esnasında suyun içine çay ve şekerin yanı sıra içine katılan kombucha mayası (Scoby) ile çay mayalanma sürecine bırakılır. Süreç sonucunda elde edilen çay hem içimi lezzetli ve kolay, hem de birçok faydası ile oldukça şifalı bir içecek halini alır.
Kombucha yapımında dikkat edilmesi gereken en önemli işlem fermantasyon (mayalanma) süreci ve işlemin uzmanlığıdır. Elbette ki bahsettiğimiz özel bir çay ve özel bir demleme yöntemi olduğu için belli bir uzmanlık da gerektiriyor.
Siyah ve yeşil çay yapraklarının kullanıldığı Kombucha çayının içerisine şeker de konuluyor. Bunun sebebi ise kullanılan mayanın şekerden faydalanmasıdır ve bu şekilde fermente olmasıdır. Bu durum sizi yanıltmasın içerisinde şeker barındıran bir çay değildir Kombucha. İçerken şeker tadını almıyorsunuz bile.
Fermantasyon işleminden sonra elde edilen kombucha’nın içeriğinde özellikle mide ve bağırsak sağlığında çok gerekli olan yararlı bakteri oluşmasına yardımcı olan maddeler (antioksidanlar) bulunur. B vitaminleri, sirke, faydalı probiyotikler ve çok daha fazlası…
Hazırlamada kullanılan araçların mutlak suretle cam olması hem hijyen hem de mayalanma süreci için kesinlikle önemlidir.
Kombucha çayı hazır olduğunda ise sunumlarda yine cam ürünler tercih edilmeli; bunun dışında sade renksiz olarak porselen ve seramik de kullanılabilir. Sade tercihinin sebebi ise desen veya süslemeler için kullanılan boya vs. nin içerisindeki maddenin çaya olumsuz etkilerinin hatta zehirlenmelere yol açabilme durumudur. En sağlıklı yol her aşamada cam’dır.
Kombucha Mayası (Scoby)
Bazı kaynaklarda “kombucha mantarı” olarak adı geçse de aslında iki bakterinin birbirlerinden beslenerek oluşturdukları mayadır. Kombucha Mayasının bilinen diğer ismi Scoby’dir. Kombuça oluşumunu sağlayan asıl mayadır.
Görüntü olarak kase gibi yuvarlak, mat, esnek uyumlu bir yapıda, çözünmeyen bir çeşit liften oluşur. Dikkat edilmesi gereken en önemli husus, mayayı evde kendiniz yaparsanız veya satın alırsanız; Scoby mayasında kesinlikle kokmuş peynir gibi bir koku olmaması yada küflenme oluşmaması gerekir. Bu durumlar söz konusu ise eğer mayayı hiç kullanmadan atmalısınız.
Bu işlemleri yaparken unutulmaması gereken bir diğer husus da işlemin yapıldığı araçlar ve hijyenidir. Kullanım esnasında seçilmesi gereken araçlar kesinlikle cam olmalıdır. Mayalanma sürecinde oluşan asit yoğunluğu, probiyotikler, enzimler ve bakteriler nedeniyle herhangi bir metal veya renklendirici içeren kaplar kesinlikle kullanılmaz. Bu aşamada en sağlıklı ve hijyenik yöntem cam araçların kullanılmasıdır.
Kombuça’nın servisi aşamasında da tercih yine camdan yana olsa da renksiz ve süslemesiz sade yapıda seramik ve porselen kaplarlar tercih edilebilir.
Kombucha çayı scoby mayasını içermesi ile bir şifa kaynağı haline dönüşmektedir. Zaman zaman doğal farklı aromalar da içerisine katılarak farklı tatlar da elde ediliyor. Oluşan fermantasyon ile birlikte içerisinde vücuda yararlı bakteriler özellikle bağışıklığı arttırdığı gibi, mide ve bağırsak sağlığına ciddi katkıları vardır. Aynı zamanda hücre yenilenmesi ile cilde iyi geldiği de gözlenmiştir. Son dönemde bunu dikkate alan bazı üreticiler bu anlamda kozmetik ve kişisel bakım üzerine bazı ürünler de yapmışlardır.
Faydalı ve lezzetli bir içecek olmasına karşın yine de bilinçsiz tüketilmesi ve yanlış uygulama sonucunda bazı sıkıntılarda yaşanabilir. Dikkatli olunması gerektiği konusunda birkez daha uyaralım. Bu nedenle ciddi yada kronik bir rahatsızlığınız varsa doktor kontrolünde tüketilmesini ve evde yapmaktansa uzman bir çay üreticisinden temin edilmesini öneririz.
Son yılların en fazla merak edilen ve çok sevilen kombucha çayı hakkında azda olsa bilgi vermeye çalıştık. Biz kombucha ile mavilikapi.com sayesinde tanıştık. Kombucha çayının yanı sıra tamamen organik, kombucha bazlı kozmetik ürünlerde üretiyorlar. Kombucha hakkında en detaylı ve doğru bilgiyi Mavili Kapı Kombucha Rehberi ile bulabilirsiniz. 🙂
Kombucha Çayının Faydaları
Kombucha’nın özellikle Uzak Doğu’da bir dönem ilaç olarak da kullanıldığı bilinmektedir.
Özellikle son yıllarda yapılan araştırmalar gösteriyor ki stres günlük hayatımızı yaşam kalitemizi çok fazla etkiliyor. Vücudumuzda strese yol açan en önemli unsurların başında beslenme konusunda yapılan yanlışlar ve bunun sonucunda oluşan mide ve bağırsak rahatsızlıkları. Bu durum öyle bir hal almaya başladı ki, neredeyse beyin fonksiyonlarını da etkiler hale geldi. Elbette bizlerin geleneksel olarak kullandığımız yöntemler var ancak dünyada birçok ülkede uzun zamandır bilinen ve kullanılan bir yöntem var. Mayalanmış çayyani kombucha.
- İçerisindeki faydalı bakteri ve antioksidanlar sayesinde vücuda faydalı bakteri üretimini çoğaltarak; özellikle mide ve bağırsak hareketlerini düzenler.
- Hemoroit ve Gut hastalığına da faydası vardır.
- Yarattığı detoks etkisi ile böbrekler için de faydalıdır. Bilhassa böbrek taşı ve kumunun vücuttan atılma sürecinde oldukça faydası vardır.
- Stres, Diyabet, Kolesterol, Eklem ağrılarına iyi gelir.
- Metabolizmayı hızlandırması sebebiyle özellikle cilt yenilenmesine ve yaraların çabuk iyileşmesine de faydalıdır.
- Özellikle kan deveranını hızlandırması ile stres kaynaklı baş ağrılarına iyi gelir.
- En önemlisi bağışıklığı kuvvetlendirir, virüslere karşı koruma sağlar.
Kombucha Çayının Zararları Var Mıdır?
Herşeyin fazlasının zarar olduğu gibi aşırı tüketim sonucunda bazı sıkıntılar yaşanabilmektedir. Faydalarının yanında elbette fazla kullanma, yanlış mayalanma ve yapımında oluşan hatalar sonucunda zararları da ortaya çıkabiliyor. Çayın mayalanma süreci yaklaşık 10 gündür. Bu süre kesinlikle aşılmamalıdır. Yoğun asit ve bakteri oluşumu nedeniyle süre aşımı zehirlenmeye yol açar. Ayrıca önceden de belirttiğimiz üzere sunum ve yapımda bilhassa cam kullanılmalıdır. Sunumda sade renksiz seramik yahut porselen de kullanılabilir.
Çayın tüketiminde dikkatli olunması gerekmelidir. Özellikle bağırsak hareketlerini düzenlemesi nedeniyle zayıflama sürecine yardımcı olması bazen çay tüketiminde aşırıya kaçılmasına sebep olabilmektedir. Bu nedenle kişilerde bazı yeme sorunlarının yanı sıra iştahsızlık gibi sorunlar da ortaya çıkmaktadır. Mide alerjisi ve bulantı şikayetleri de gözlenmiştir. Kararında ve doktorunuza danışarak kullanmakta her zaman fayda var.
Sağlıkla Kalın… 🙂
