Zoonoz Nedir?

Pinterest LinkedIn Tumblr +

Hayvanlardan İnsanlara Bulaşan Hastalıklar

Zoonoz, hayvanlardan insanlara geçen hastalıkların genel adıdır. Hayvanları çok seviyoruz ve özellikle evde baktığımız evcil hayvanlarımızla yakın temasta bulunuyoruz. Onlara sımsıkı sarılıyoruz, bazen öpüyoruz bile 🙂 Aslında onlara sarılmamızda ve birlikte uyumamızda bir sakınca yok Ancak önemli bir nokta var. Evcil hayvanlarımızın veteriner kliniğince kontrollerini yaptırmalı, aşılarını düzenli olarak takip etmeliyiz. Aksi halde hem hayvan için hem insan için risk oluşturabilecek durumlar ortaya çıkabilir.

Toplumumuz hayvan sevgisi bakımı konusunda günden güne bilinçleniyor. Çocukluktan itibaren aşılanan hayvan sevgisi kişinin tüm ömrünü etkileyebiliyor. Eski dönemlerde kedilerin uğursuzluk getireceği gibi saçma sapan bağtıl inançlar vardı. Neyse ki artık bu tür durumları aşıyoruz.

Yazımızın asıl konusuna gelirsek; hayvanlardan insanlara bulaşabilen hastalıklardan bahsetmek istiyorum.

Zoonoz hastalıklar, Belirtileri ve Alınabilecek Önlemler

1- Kuduz

Bu hastalık çoğunlukla çevremizde bulunan kedi, köpek gibi evcil hayvanlar, tilki, kurt, çakal gibi vahşi hayvanlar ve  koyun, keçi, sığır, at gibi diğer hayvanlarda görülebiliyor ve maalesef insanlara bulaşabiliyor. Kuduz virüsü, bu virüsü taşıyan hayvan tarafından ısırılmayla yada hayvanın salyasının açık yaraya teması ile bulaşabilir.

Eğer ısıran hayvan sinirli ve saldırgan davranışlar gösteriyorsa, her şeye karşı ısırma yada saldırma eğilimi varsa, sudan korkuyorsa, ağzından aşırı miktarda salya akıyorsa hayvanda kuduz virüsü olduğundan şüphelenebilirsiniz. Bu durumda emin olmak için bir veterinere danışabilirsiniz. Isıran hayvan size aitse derhal veteriner kliniğine götürerek testlerini yaptırmalısınız. Virüs var ise size bulaşma ihtimali çok yüksek.

Hastalığın bulaşıp bulaşmadığını anlamaya yönelik bazı belirtiler; ısırık yerinde ağrı veya yanma, soğukluk, kaşınma ve karıncalanma hissi olabilir. Ayrıca hafif ateş, baş ağrısı, iştahsızlık, bulantı, boğaz ağrısı vb. durumlara görülebilir. İlerleyen zamanlarda hastada sinirlilik, huzursuzluk, his kaybı, yüksek seslere duyarlılık gibi belirtiler olabilir. Hastalığın ilerleyen dönemlerinde su, hava ve ışık korkusu görülebilir.

Isırığın beyine yakınlığı virüsün beyne ulaşmasını kolaylaştırır. Yara bölgesi beyine yakın ise en kısa sürede hastaneye başvurmalıdır. Diğer bölge ısırıklarında ise 0-36 saat en fazla 72 saat içerisinde sağlık kurumuna ulaşmalısınız.
Kuduz, aşısı olan bir hastalıktır ve öncesinde aşı olarak önlem alınabilir.

2- Brucella

Bu hastalık koyun, keçi, sığır, domuz ve benzeri hayvanlarda görülür.

Hasta hayvanlara ait sütlerin çiğ veya az pişmiş olarak içilmesiyle, çiğ, kaynatılmamış veya pastörize edilmemiş sütlerden yapılan peynirlerin taze olarak yenmesiyle ya da bu sütlerden elde edilen tereyağı, krema ve kaymak gibi ürünlerin tüketilmesiyle bulaşabiliyor.

Brucella bakterileri genellikle karaciğer, lenf ve salgı bezleri, dalak ve sinirlere yerleşir. Brusella hastalığı kuluçka süresi genellikle 1-3 hafta olsa da bazen birkaç ayda sürebilir. Diğer ateşli hastalıklara benzer belirtilere sahiptir. Ancak brusella da kas ağrıları ve terleme çok daha yoğundur. Bazen titreme şeklinde gelen çok yüksek olmayan ateş görülebilir. Halsizlik iştahsızlık ve kilo kaybı görülür. Brusella tedavisi için çeşitli antibiyotikler kullanılır ama en önemli korunma yolu insan tüketiminde kullanılan tüm sütlerin düzgün şekilde pastörize edilmesidir.

3- Şarbon

Bu hastalık sığır, koyun, keçi, at, domuz gibi hayvanlarda görür. Virüsün bulaştığı et, deri yada dokuya dokunulması ile deri şarbonu, yenmesi ile bağırsak şarbonu, virüslü tozların solunması ile akciğer şarbonu bulaşır.

En yaygın görülen türü deri şablonudur. Virüsün bulaştığı yerde önce kabarıklık, kaşıntı ve şişlik oluşur. Şişlik birkaç gün sonrasında kabarcığa, sonrasında ise siyah bir yaraya dönüşür.

Şarbondan korunmak için bu hastalıktan ölen hayvanlar derhal  imha edilmelidir. Riskli bölgelerde hayvanlar şarbona karşı aşılanmalıdır. Şarbon şüphesi olan yaraya çıplak elle dokunulmamalıdır. İnsanlarda şarbondan şüphelenildiğinde hemen sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Hastalıktan şüphelenilen hayvanlar ise derhal veteriner kontrolünden geçirilmelidir.

Bu hastalıklardan Şarbon ve Brusella genellikle çiftlik hayvanlarından bulaşan yada yiyeceklerle geçen hastalıklardır. Ancak kuduz, evde bakımını üstlendiğiniz evcil hayvanınızda da görülebilir ve bu konuda çok dikkatli olunmalıdır. Yukarıda bahsettiğimiz 3 hastalık dışında da evcil hayvanlardan (Kedi vb.) insanlara geçen enfeksiyonel yada parazit kaynaklı hastalıklar olabilir. Bu hastalıklar için veteriner kliniğinizden detaylı bilgi alabilirsiniz.

Bizim önerimiz Vetart veteriner kliniği, alanında uzman kadrosu ile  İstanbul Anadolu Yakasında Üsküdar, Acıbadem veteriner kliniği, Koşuyolu, Ataşehir, Kadıköy, Ümraniye veteriner kliniği, Çekmeköy bölgelerine hizmet veriyor. İstanbul dışında yada Avrupa yakasında iseniz telefon ile bilgi alabilirsiniz.

Share.

About Author

1991 Isparta doğumlu, Sağlık Meslek Lisesi Mezunu. Selçuk Üniversitesinde öğrenci... Gezmeyi seven, Sinema tutkunu Blogger, Yazar

Comments are closed.