Astım, dış ortamda bulunan çeşitli alerjenler, sigara dumanı, soğuk havaya maruz kalma gibi tetikleyici faktörlere karşı, havayollarının (bronşların) daralması ile ortaya çıkan ve ataklarla seyreden kronik bir akciğer hastalığıdır. Bu daralma, solunum yolları daralmasındaki kasların kasılmasına, mukozanın şişmesine ve buradaki salgının artmasına bağlıdır.
Ankarada bulunan Gazi, Hacettepe, Ankara ve Başkent Üniversitelerinin öğretim üyeleri ortak bir araştırma ile astım hastalığının ülke ekonomisi üzerinde ki maliyeti ortaya konuldu. Araştırma sonucu astımın sosyal güvenlik sistemine yıllık maliyetinin 9 milyar lirayı aştığı tespit edildi.
“Türkiye’de Erişkin Astımının ve Pediatrik Astım Hastalığının Ekonomik Yükü” başlıklı araştırma, hastalığın kontrol altına alınmaması hasta maliyetini artıran unsurların başında geliyor.
Hasta başı yıllık maliyet, astımı kontrol altındaki erişkinlerde 1764 lira, çocuklarda ise 1596 lira olmasına karşın, kontrol altında olmayan erişkinlerde bu rakamın 2 katından fazla. Çocuklarda ise 3661 lirayı bulduğu belirtildi.
Hastalık için toplam maliyet ise erişkinlerde 6 milyar 432 milyon lira, çocuklarda ise 3 milyar 185 milyon liranın üstüne çıkıyor. Bu rakamlara göre astım hastalığının sosyal güvenlik sistemine toplam maliyeti 9 milyar lirayı aşıyor.
Kontrol altında olmayan hasta sayısı 1 milyondan fazla
Astım hastalığının Türkiye’de görülme oranının yetişkinlerde yüzde 4,5, çocuklarda ise yüzde 7,5 olarak belirlendiği araştırmadan öne çıkan sonuçlar şöyle:
“Erişkin hastaların yüzde 51,5’i kontrol altında, yüzde 48,5’i ise değil. Kontrol altındaki hastaların hastaneye yatış oranı yüzde 6 düzeyinde olmasına karşın bu oran diğerlerinde yüzde 54’e çıkıyor.
Çocuk hastaların yüzde 51’i kontrol altında, yüzde 49’u ise değil. Kontrol altındakilerde hastaneye yatış oranı yüzde 14, diğerlerinde yüzde 51,3.
Çocuklarda hasta başı yıllık ortalama poliklinik maliyeti 336 lira. Kontrol altındakilerde hastaneye yatış ve bu süreçteki tüm müdahaleler için 91,60 lira, diğerlerinde ise 2 bin 156 lira harcama yapılıyor.
Yıllık ortalama 632 lira olan ilaç maliyetinin, toplam maliyet içinde ağırlık oranı, kontrol altındaki hastalar için yüzde 40, diğerlerinde yüzde 17 düzeyinde.”
Türkiye’de 2 milyon 292 bin yetişkin astım hastası bulunuyor. Bir milyondan fazla astım hastası, “kontrol edilemeyen” kategorisinde yer alıyor.
Astımı kontrol edilmeyenlerin maliyetinin diğerlerinden 2,5 kat daha yüksek olduğu dikkate alındığında, 1 milyon astım hastasının kamu kaynaklarına maliyeti de 2,5 kat daha fazla.
